تعاریفی در مدیریت پروژه
قدمت مدیریت پروژه‌های بزرگ به 4000 سال قبل از مدیریت فرآیندهای تولید می‌رسد. ساخت اهرام ثلاثه (2450 سال قبل از میلاد مسیح)، ساخت كانال لانگودوك (1681)، احداث خطوط راه‌آهن در انگلستان (دهه 1840) همه، نمونه‌هایی از پروژه‌های بزرگی هستند كه برای انجام آنها از نیروی انسانی و مواد اولیه بسیار زیادی استفاده شده است. با این حال، بیش از چند دهه از عمرمدیریت پروژه، به عنوان یك رشته علمی مستقل یا به بیان دقیق‌تر به عنوان یك متدولوژی (روش)، نمی‌گذرد.
امروزه، اهداف یك مدیر پروژه تفاوتی با اهداف یك مدیر پروژه در سده‌های گذشته ندارد. اهداف هر دوی آنها، تركیب منابع انسانی، ماشین‌آلات و مواد اولیه برای یك مدت زمان مشخص به منظور انجام یك پروژه طبق مشخصات، زمان و بودجه تعیین شده می‌باشد. البته باید گفت كه امروزه مدیران پروژه ابزاری در اختیار دارند كه آنها را قادر می‌سازد تا چند فعالیت موازی را به طور همزمان كنترل كرده و این امر امكان تصمیمات آگاهانه‌تر به همراه اعتماد و سرعت بیشتر را برای آنها فراهم نموده است. آشنایی كلیه اعضای تیم پروژه با متدولوژی مدیریت پروژه ضروری است. مهندسان، كارشناسان و متخصصان جوان با فراگیری این متدولوژی می‌توانند مسوولیت‌هایی را بپذیرند كه قبلا بر عهده افراد باتجربه بوده است.
مدیریت پروژه چیست؟
پروژه عبارتست از فعالیت مشخص و محدود كه برای تكمیل آن در زمان مشخص شده، باید منابع و امكانات لازم فراهم شود. هر پروژه‌ای منحصربه‌فرد بوده و از لحاظ منابع به ویژه نیروی انسانی به سازمان اصلی خود وابسته است. تمامی پروژه‌ها به طور اجتناب‌ناپذیری دستخوش تغییر قرار می‌‌‌گیرند؛ یعنی ممكن است طبق برنامه و بودجه‌ای كه از قبل برای آن پیش‌بینی شده، انجام نگیرند و تا اندازه‌ای از آن منحرف شوند. مدیریت پروژه شامل برنامه‌ریزی كلان، اجرا، كنترل و نظارت و هماهنگی یك پروژه از مرحله طرح ایده تا تكمیل آن است؛ به گونه‌ای كه نیازهای پروژه در زمان مشخص و طبق بودجه پیش‌بینی شده و مطابق استانداردهای موردنیاز به انجام برسد.
انتخاب مدیر پروژه
واژه مدیر پروژه اغلب به طور دقیق به كار برده نمی‌شود. در آمریكا به هر كسی كه مسوول ساخت یك ساختمان – كوچك یا بزرگ – باشد، مدیر پروژه گفته می‌شود. در پروژه‌هایی كه به صورت سرمایه‌گذاری مشترك صورت می‌گیرد، مدیر پروژه توسط یكی از شركا انتخاب می‌شود. در پروژه‌های صنعتی، تجاری یا زیرساختی، معمولا كارفرمای پروژه یكی از كاركنانش را به عنوان مدیر پروژه تعیین می‌كند. در پروژه‌هایی كه چند فاز دارد، افرادی كه مسوول برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت هر یك از این فازها می‌باشند نقش یك مدیر پروژه را نیز ایفا می‌كنند. در پروژه‌های بزرگ و متوسط، از یك تیم مدیریت پروژه به جای یك فرد استفاده می‌شود.
با توجه به مسوولیت چشمگیری كه بر عهده مدیر پروژه قرار دارد، انتخاب، آموزش و اختیارات مدیر پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب مدیر پروژه از جمله موضوعاتی است كه باید به دقت انجام شده و همچنین وظایف او به خوبی تعریف شوند. مدیر پروژه باید دارای اختیارات كافی باشد تا بتواند پروژه را تا پایان بدون مراجعه مكرر به كارفرمای پروژه به طور رضایت‌بخشی انجام دهد.
وظایف یك مدیر پروژه عبارت است از:
* تعریف پروژه؛
* برنامه‌ریزی؛
* تعیین ساختار تصمیم‌گیری؛
* كنترل و نظارت.
تعریف پروژه
تعریف پروژه، یكی از عوامل اصلی در موفقیت یك پروژه محسوب می‌شود. قبل از تخصیص منابع به یك پروژه، ابتدا باید تعریف روشنی از آن انجام شود و بررسی شود، آیا انجام پروژه امكان‌پذیر می‌باشد یا خیر. در اینجا، فرض بر این است كه مطالعه امكان‌سنجی، ارزیابی مالی و سنجش ریسك پروژه انجام شده است. در برخی منابع از این مرحله به عنوان ارائه پیشنهاد (طرح پیشنهادی) نام برده می‌شود. تعریف پروژه شامل بیان مشخصات و ویژگی‌های فیزیكی و همچنین بیان اهداف پروژه می‌باشد. تعریف پروژه‌های ساختمانی و نیروگاهی نسبتا آسان و مشخص است. هرچه سریع‌تر تعریف دقیقی از پروژه ارائه شود، بهتر است. پروژه‌هایی كه تعریف روشنی از آنها ارائه نشود، تغییرات احتمالی آنها زیاد خواهد بود و این امر یكی از دلایل اصلی تاخیرات و هزینه‌های اضافی در پروژه‌ها به حساب می‌آید.
برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی پروژه با مدیریت پروژه اغلب اشتباه گرفته می‌شود. مدیریت پروژه با برنامه‌ریزی پروژه آغاز و با كنترل و نظارت پروژه خاتمه می‌یابد. نرم‌افزار مدیریت پروژه، تا اندازه زیادی یك نرم‌افزار برنامه‌ریزی و كنترل پروژه محسوب می‌شود.
برنامه‌ریزی پروژه شامل موارد زیر می‌باشد:
– برنامه‌ریزی درباره تكنیك‌ها و روش‌های مورد نیاز؛
– انتخاب از میان نیروهای داخلی یا پیمانكاران؛
– تصمیم‌گیری درباره جریان نقدی (بودجه یا برنامه هزینه‌های پروژه)؛
تصمیم‌گیری درباره جدول زمان‌بندی فعالیت‌های پروژه (برنامه زمان‌بندی).
اصلاح و بهبود برنامه پروژه توسط نرم‌افزار مدیریت پروژه امكان‌پذیر است. به این صورت كه نخست از روی نسخه اولیه و پیش‌نویس برنامه، اطلاعات مربوط به فعالیت‌ها به ترتیب تقدم و تاخر به همراه اطلاعات مربوط به زمان هر فعالیت، منابع و هزینه‌های هریك از آنها، وارد رایانه می‌شود. سپس با تحلیل مكرر اطلاعات خروجی تا زمانی كه به یك برنامه رضایت‌بخشی رسید، می‌توان برنامه را اصلاح كرد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
