یوستن فارماسیا به فایزر پس از ادغامهای پی در پی
شركت فارماسیا و آپجان در سال 1995 با ادغام دو شركت UPJohn co و pharmacia AB تشكیل شد. در سال 1886 یك پزشك آمریكایی به نام «ویلیام آپجان»William E.Upjohn به همراه برادرش هنری، شركتی را در آمریكا بنیاد نهادند كه ابتدا UPJohn pills & Granual نامیده میشد.
دكتر ویلیام آپجان روشی را كشف كرده بود كه با كمك آن قرصهایی تهیه میشد كه به راحتی قابل قسمت كردن بودند. این قرصها چنان محبوبیت یافتند كه علامت تجاری شركت به صورت انگشتی كه یك قرص را تكه میكرد، انتخاب شد.
از جمله محصولات آپجان در آن زمان قرص ضد مالاریای «كینین» و نوعی داروی معده به نام «فنولاکس» بودند. آپجان تا سال 1986 به صورت یك شركت خانوادگی اداره میشد. تقریبا همزمان با آپجان شركت فارماسیا توسط یک داروساز به نام «گوستاوفلیکس گرونفلت» (Gustav Felix Grönfeldt) در استكهلم سوئد پایهگذاری شد.
محصول مهم فارماسیا در آن زمان قرص نیروزای phospho – energon بود كه عمده تولید شركت در سالهای 1912 تا 1962 را به خود اختصاص میداد. فارماسیا به تدریج انواع ویتامینها و داروهای معده را نیز به لیست محصولات خود اضافه كرد.
فارماسیا اندك اندك و با افزایش توان مالی شركتهای متعددی را در اسكاندیناوی، آلمان و ایتالیا خریداری كرد. در این زمان، فارماسیا یک داروی ضد گلوكوم جدید كشف كرده بود كه برای بازاریابی و فروش آن در آمریكا دنبال شریك میگشت. مذاكرات انجام شده با آپجان نهایتا به ادغام آیین دو شركت و تشكیل شركت فارماسیا و آپجان انجامید.
این شرکت در آن زمان با داروهای پرفروشی از جمله زاناکس (Xanax) یا آلپرازولام، دترول (Detrol)، داروی ضدبارداری Depo – provera (مدروكسی پروژسترون) و مهار كننده ترانس كریپتاز با نام «رسکریپتور» (Rescriptor) برای درمان ایدز در بازار دارویی جهان حضور داشت.
در سال 1967 بخش مواد شیمیایی فارماسیا در آپسالا (Uppsala) تاسیس شد. در سال 1986 این شرکت کمپانی LKB-Produkter-AB را از آن خود کرد و نام خود را به «فارماسیا بیوتک» تغییر داد. در دهه 1990 فارماسیا ابتدا با شرکت «کابی ویتروم» در آپسالا ادغام شد و به «کابی فارماسیا» تغییر یافت، ولی این شرکت پس از مدت کوتاهی منحل شد و فارماسیا پس از ادغام با آپجان در سال 1995 دفتر مرکزی خود را به لندن انتقال داد.
در سال 1997 بخش بیوتکنولوژی شرکت فارماسیا در قسمت آپسالا، با بخش علوم زیست فناوری شرکت «آمرشام» (Amersham) ادغام شد و نام «آمرشام فارماسیا» را برای خود برگزید. البته پس از ادغام فارماسیا با شرکت آپجان، نام آمرشام از این عبارت حذف شد و سهام این شرکت نیز واگذار شد.
از داروهای OTC مهم شركت فارماسیا و آپجان میتوان به داروی ضد طاسی Rogaine، داروی ترك سیگار Nicorette و Nicotrol و داروی معروف Dramamine برای درمان بیماریهای ناشی از مسافرت اشاره كرد.
فارماسیا و آپجان در سال 2000 با شركت «مونسانتو» (Monsanto) ادغام شد كه در زمینه علوم حیاتی فعالیت میكند. در اواسط سال 2003 شركت «فایزر» جهت خرید فارماسیا ـ آپچان اقدام كرد.
در آن سال شركت داروسازی فایزر طی یك معامله ۶۰ میلیارد دلاری، شركت «فارماسیا» را خرید. در یك ادغام غیرمترقبه كه یك غول صنعت داروسازی عظیمیرا آفرید، شركت داروسازی فایزر موافقت كرد رقیب خود شركت فارماسیا را به مبلغ ۶۰ میلیارد دلار خریداری كند. این توافق توسط روسای دو شركت مورد تایید واقع شد.
این ادغام، شركتی را خلق كرد كه بسیاری از داروهای تجویزی متداول جهان را تولید میكند و برآورد شد كه شركت جدید، حدود ۱۰ درصد از سهام بازار جهانی را به خود اختصاص دهد. از تولیدات معروف فایزر میتوان به داروهای لیپتور (برای درمان كلسترول) و زولافت (برای درمان افسردگی) اشاره كرد. درحالی كه داروی عمده تولیدی فارماسیا، قرصهای «سله بركس» برای آرتروز بود.
فارماسیا همچنین سازنده محصولات «روگن» برای تقویت موی سر و همچنین محصولات «نیكورت» برای ترك اعتیاد به سیگار است. تخمین زده میشد كه درآمد سالانه این دو شركت به ۴۸ میلیارد دلار با یك بودجه تحقیقی بیش از هفت میلیارد دلار برسد.
فارماسیا مستقر در نیوجرسی که از ادغام شركت سوئدی «فارماسیا» و شركت آمریكایی «آپجان» تشكیل شده بود، اکنون دارای ۵۹ هزار كارمند در بیش از ۶۰ كشور جهان است. فایزر مستقر درنیویورك سیتی نیز دارای حدود ۹۰ هزار كارمند میباشد.